Kanser hem dünya hem ülkemiz
için ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır. Ölüm nedenlerine
bakıldığında dünya geneli için yaklaşık her 6 ölümden birinin, ülkemiz için ise
her 5 ölümden birinin kanser nedeniyle gerçekleştiği görülmektedir.
Dünya Kanser Günü, gerek
kanser konusunda farkındalığı ve eğitimi artırarak gerekse dünyanın her
yerindeki hükümetler ile bireyleri hastalığa karşı harekete geçmeye zorlayarak
her yıl milyonlarca önlenebilir ölümün önüne geçmeyi amaçlamaktadır. Dünya Kanser
Günü; yankı uyandırmayı, değişim aşılamayı ve farkındalık günü ile sınırlı
kalmayarak daha sonraki günlerde de sürdürülecek bir eylemi harekete geçirmeyi
amaçlayan bir kampanyadır. İlk olarak 2005 yılında ülkemizin de yakın işbirliği
içerisinde olduğu Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) tarafından
düzenlenen Dünya Kanser Günü etkinlikleri,
izleyen yıllarda her yılın 4 Şubat günü UICC ve işbirliğindeki
kuruluşlarla birlikte küresel düzeyde yürütülen kampanyalarla geleneksel hale
getirilmiştir. Kanserden korunmak herkesin hakkıdır. Sizde kanserden korunmak
ve kendinize uygun taramaları yaptırmak için; Toplum Sağlığı Merkezine (TSM)
bağlı Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Sağlıklı Hayat
Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)’ne başvurabilirsiniz.
Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kanser alanında
yoğun çalışmaları bulunan uluslararası saygın kuruluşlar, her bireyin, küçük ya da büyük eylemlerinin,
uzun vadeli, olumlu değişimlere yol açacağını ifade ederek kanserleri önleme
yolunda kişilere çeşitli risk faktörlerinden kaçınma çağrısında bulunmaktadır.
Bu risk faktörleri
sırasıyla;
•Sigara ve dumansız tütün
ürünlerini de içeren tütün kullanımı
•Fazla kilolu veya obez
olmak
•Düşük meyve ve sebze
alımını içeren sağlıksız beslenme
•Fiziksel aktivite eksikliği
•Alkol kullanımı
•Cinsel yolla bulaşan Human
Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu
•Hepatit veya diğer
kanserojen enfeksiyonlara maruziyet
•İyonlaştırıcı ve
ultraviyole radyasyon maruziyeti
•Kentsel hava kirliliği
•Katı yakıt kullanımından
kaynaklanan iç mekân dumanı
Ülke genelinde kanser
taramaları; birinci, ikinci ve üçüncü basamak sağlık kuruluşlarında
yapılmaktadır. Kırsal kesimde bulunan vatandaşlarımız için de mobil tarama
araçları ile tarama hizmeti verilmektedir. İlimizde bulunan Mobil Kanser arama
aracımız ile taramalarımız COVİD-19 pandemisi nedeni ile “Enfeksiyon Kontrol
Önlemleri Rehberi’’ doğrultusunda gerekli önlemler alınarak yapılmaktadır.
Ülkemizde yürütülen Ulusal Kanser tarama programımızda; meme kanseri taraması; 40-69 yaş arasındaki
kadınlara yılda bir kez klinik meme muayenesi yapılmakta, 2 yılda bir mamografi
çekilmektedir. Rahim ağzı kanseri taraması; 30- 65 yaş arası kadınlara 5 yılda
bir HPV-DNA ve smear testi yapılmaktadır. Kalın bağırsak kanseri taraması;
50-70 yaş arasındaki kadın ve erkeklere 2 yılda bir Gaitada Gizli Kan Testi
(GGK) yapılmakta, 10 yılda bir de kolonoskopi önerilmektedir.
Tarama sonrasında pozitif ya
da şüpheli bulunan kişiler ikinci, üçüncü basamak sağlık kuruluşlarına
yönlendirilmekte ve ileri tetkikler yapılmaktadır. Teşhis ve tedavi hizmetleri
ikinci ve üçüncü basamak sağlık kuruluşları tarafından yapılmakta olup,
ilimizde de tarama sonucu pozitif ve ya şüpheli olan kişiler Yüksek İhtisas Hastanesine
yönlendirilmektedirler. Taramaları artırmak, sağlık okuryazarlığı konusunda
vatandaşlarımızı bilgilendirmek üzere 81 ilde olduğu gibi ilimizde de
müdürlüğümüz, kansere karşı mücadelede en ön saflarda yer alarak kanserden
korunma, erken tanı ve tedavi konularında farkındalık oluşturarak
vatandaşlarımızı kansere karşı mücadele etmeye davet ediyoruz.
Her zaman hatırlattığımız
gibi yine unutulmamalıdır ki; “Kanserden Değil, Geç Kalmaktan Korkmalıyız.
Erken Teşhis ve Tanı, kolay tedavi ve olumlu sonuçlar ortaya çıkarmaktadır”