Gazipaşa İlçe Sağlık
Müdürü Dr. Eşşe Çelik, ilçe halkını karbonmonoksit zehirlenmesine karşı
dikkatli olmaları uyarısında bulunuldu.
İlçe
Sağlık Müdürü Çelik, karbonmonoksitin öldürme potansiyeli olan renksiz,
kokusuz, tatsız bir gaz olduğundan fark edilmesinin zor olduğunu belirtti.
Karbonmonoksitin yanıcı ve zehirli bir gaz olduğunu vurgulayan Çelik, bu
nedenle bu gazın ‘sessiz katil’ adını aldığını hatırlattı. İlçe Sağlık Müdürü
Çelik, “Her gün evimizde ve ofisimizde kullandığımız araç gereçler, motorlu
araçlar potansiyel karbonmonoksit kaynaklarıdır. Bu nedenle her yıl binlerce
insanın ölümüne, kalıcı hasarlara ve sakatlıklara neden olmaktadır. İnsanlar
zehirlendiğinin farkına bile varmadan bir daha uyanamayacakları bir uykuya
dalmaktadırlar. Karbonmonoksit zehirlenmesini en aza indirebilmek için
zehirlenme nedenleri, tedavisi ve zehirlenme belirtilerinin neler olduğunun
farkında ve bilgi sahibi olmak hayati önem taşımaktadır.
KIŞIN
RİSK ARTIYOR
Karbonmonoksit
bütün dünyada birçok ölüme neden olmaktadır. Genellikle bu ölümler, doğal gaz
ve karbon içeren kömür, odun, gazyağı, proban gazı gibi yakıtların tam
yanmaması, soba, şofben ve diğer araç gereçlerinin hatalı kullanılması ve
havalandırmanın yeterli olmamasından kaynaklanmaktadır. Karbonmonoksit
zehirlenmeleri kışın insanlar ısınmak için korbon içeren bu tipte yakıtlar
kullandıkları için en yüksek seviyesine ulaşır. Bu durum kış mevsimini yılın
diğer zamanlarına nazaran daha riskli hale getirir. Karbonmonoksit
solunduğunda kandaki oksijenin yerini almakta, oksijen taşıyan bir protein olan
hemoglobine etki etmektedir. Bunun sonucu hücreler ölmekte, oksijen açlığı
ortaya çıkmaktadır. Kandaki bu oksijen açlığı anoksi olarak bilinmektedir. Bu
durum; kalp ve beyin gibi hayati organlara oksijen gitmesini azalmakta, bu
organların zarar görmesine, işlevini yerine getirememesine, gazın yüksek
düzeyde alınması ile birlikte kişinin birkaç dakika içinde ölümüne neden
olmaktadır” dedi. Karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtilerinden bahseden
Çelik, “Oksijen yetersizliği nedeniyle deride kırmızılaşma, kısa ve sık soluk
alma, göğüste sıkışma ve ağrı, baş ağrısı ve baş dönmesi, yüksek ateş, mide bulantısı
ve kusma, rehavet çökmesi, vücut genelinde halsizlik, bilinç kaybı” diye
konuştu.
ZEHİRLENMEDEN
KORUNMANIN YOLLARI
Çelik,
zehirlenmeden korunmanın yollarını şu şekilde sıraladı: “Kullandığınız soba,
ocak, gazlı ısıtıcılar, fırın, şömine gibi bütün yanmalı aletleri sertifikalı
ve eğitimli profesyonellere düzenli olarak kontrol ettirin. Belirli periyotlar
halinde baca deliğini kontrol edin ve havalandırmanın yeterli olduğundan, yanan
gazın rahat bir şekilde dışarı çıktığından emin olun. Dumanını dışarı
veren araç gereç seçin ve daima kullanım kılavuzlarına göre kullanın. Yanma
esnasında gerekli olduğu durumlarda kapı ve pencereleri açarak havalandırın.
Kontrol edilmemiş ve havalandırması olmayan ısıtıcıların bulunduğu odalarda
uyumayın. Evinizde ısınmak için gaz sobası kullanmayın. Dumanın hızlıca
birikeceği kapalı yerlerde herhangi bir yakıtla yanan araç gereç kullanmayın.
Oturduğunuz ve uyuduğunuz yere yüksek standartlarda CO (Karbonmonoksit)
detektörü monte ettirin. Bu detektör yüksekte veya tavanda olmalı çünkü CO
hızla yükselir.”
Çelik,
“Eğer karbonmonoksit zehirlenmesi şüphesi varsa; Müdahale eden kişi öncelikle
kendini ve çevresini korumak için gerekli önlemleri almalıdır. Kişi, maruziyet
bölgesinden uzaklaştırılmalıdır. Kişi, rahat nefes alınabilecek bir yere, açık
havaya çıkarılmalıdır. Cam ve kapı açılarak ortam havalandırılmalıdır. 112 Acil
Çağrı Merkezi aranmalıdır. Müdahale eden kişi ilk yardım eğitimi almışsa,
ilkyardıma başlamalıdır” dedi.
