GARD Türkiye kapsamında, T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı
Genel Müdürlüğü, Türk Toraks Derneği ve Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik
İmmünoloji Derneği işbirliği ile Dünya Astım Günü (Mayıs ayının ilk Salı günü)
etkinlikleri kapsamında, ülkemizde 2018 yılında da toplum ve sağlık çalışanları
için eğitim ve farkındalık toplantıları düzenlenmektedir. “Astımınızla
Sağlıklı Yaşayabilirsiniz” teması ile bu yıl 1 Mayısın
2018’in tatil olması nedeniyle 2 Mayıs 2018 tarihinde ülkemizde de çeşitli
etkinlikler yapılmaktadır.
Dünya Astım günü etkinliklerinin bir
parçası olarak daastım hastalığı hakkında basın mensuplarına kısa bir
bilgilendirme yapmak istiyoruz!
Astım nasıl bir hastalıktır ve belirtileri
nelerdir?
Astım
akciğer içi hava yollarında daralmaya neden olan ve alevlenmeler (ataklar) ile
seyreden müzmin (kronik) bir akciğer hastalığıdır. Hava yollarındaki bu
daralmanın nedeni mikrobik olmayan bir tür iltihap nedeniyle hava yolu
duvarının şişmesidir. Hastalık tekrarlayan nefesdarlığı,
nefes alıp verirken ortaya çıkan hırıltı/hışıltı/ıslık sesi, göğüste baskı
hissi ve öksürükgibi belirtilerle kendini gösterir.
Astım ne sıklıkta görülmektedir?
Dünyada
yaklaşık 300 milyon kadar astımlı hasta olduğu tahmin edilmektedir. Ülkemizde
ise yaklaşık her 12-13 erişkinden birive 7-8
çocuktan biri astım hastasıdır. Astımın görülme sıklığı yıllar
içinde giderek artmaktadır.
Astım tedavi edilebilir mi?
Astım
tedavisinin amacı hastalığın kontrol altına alınması ve sağlanan bu durumun
idame ettirilmesidir.Dünyada olduğu gibi, ülkemizde de bu
hastalığın tedavisi ile ilgili gerekli her türlü ilaç ve malzeme bulunmaktadır.Uygun
ilaç tedavisiyle astımlılar iş ve okul dâhil günlük yaşamlarına, hastalık
nedeni ile herhangi bir kısıtlanma olmadan devam edebilirler.Astım
ilaçlarının büyük bir kısmı soluk alma yolu (inhalasyon) ile kullanılan
ilaçlardır ve bu yolla daha az yan etki ile direk hava yollarında istenen
tedavi edici etkiyi oluştururlar. Özel cihazlarla verilirler. Tedaviye başlanırken
bu özel cihazların kullanım şekli mutlaka hastalara gösterilmelidir.
Astımlı hastalar nasıl yaşamalılar?
Astımlı
hastalar, çevresel olarak yakınmalarını artıran faktörlere dikkat etmek koşulu
ile günlük yaşamda diledikleri birçok şeyi yapabilirler. Astımlı hastaların
günlük işlerini yapabilmesi seyahate gidebilmesi, hobileri ile uğraşması,
kısaca yaşamın içinde yer almaları hekimlerin en arzu ettiği noktadır.
Astımlı hastalar spor yapabilir mi?
Astım
spor yapılmasına engel değildir. Astımlı hastalar doktorlarıyla paylaşarak ve
çevresel tetikleyicilere dikkat ederek yürüyebilirler, hafif koşu yapabilirler,
yüzebilirler. Birçok astımlı hasta performans sporlarını
yapabilir.
Astımlı hastaların spor yapmasının astıma
faydası var mı?
Astımda
özellikle çocukluk yaş grubunda fiziksel aktivitenin artırılmasının, mümkünse
düzenli sporun hastalığın seyrine olumlu katkıları olduğu gösterilmiştir. Bu
sayede günlük kullanılan ilaç dozları, randevusuz hekim başvuruları ve astım
nedeniyle hastaneye yatışlar, acile başvuruların azaltılabildiği
saptanmıştır.
Astımlı hastaların beslenmesinde nelere
dikkat etmesi gerekir?
Astımlı
hastaların doktor tanılı besin alerjileri olmadıkça özel bir diyet yapmalarına
gerek yoktur. Sağlıklı beslenmenin temel ilkeleri astımlı hastalar için de
geçerlidir. Obesitesi olan astımlı hastalarda doktor ve diyetisyen gözetiminde
kilo vermeleri hastalıkların seyrini olumlu etkileyecektir. Ülkemizde
astımlı hastaların %10’undan fazlasının halen sigara içmekte olduğu ve %30-40’nın
obez olduğu bildirilmiştir. Yapılan araştırmalarda sigarayı bırakmanın ve obez
hastaların kilo vermesinin, astımın kontrolünü kolaylaştırdığı gösterilmiştir
Astımı kontrol altında tutmak için astımlı
hastalar ne yapmalıdır?
Astım
kontrolünü güçleştiren etkenler arasında ilaçların doğru teknikle ve düzenli
kullanılmamasının yanı sıra, sigara dumanı, alerjenler ve kimyasallar gibi
tetikleyicilere maruz kalmak ve obezite sayılabilir. Yapılan
araştırmalarda hastaların ilaçlarını doktorunun önerdiği şekilde kullanmasının,
sigarayı bırakmanın ve obez hastaların kilo vermesinin, sağlıklı ve dengeli
beslenmenin, düzenli egzersiz yapmanın, solunan ortam havasını temiz tutmanın
astımın kontrolünü kolaylaştırdığı gösterilmiştir.
T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Toraks Derneği
ve Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği olarak, GARD Türkiye
(Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) çerçevesinde, tüm
hekimleri, kamu yetkililerini, Ulusal örgütleri ve Ulusal ve yerel medyayı
birlikte çalışmaya davet ediyoruz.
Katkılarınız ve desteğiniz için teşekkür
ederiz. Saygılarımızla